Świerk pozostaje jednym z głównych gatunków drzew

W litewskich lasach defoliacja korony świerka (utrata masy igieł z powodu niekorzystnych czynników środowiskowych) nie wykazuje tendencji. Wskazuje to na dobrą żywotność świerków, które pozostają zielone.

26 czerwca 2024 r. Rząd Republiki Litewskiej zatwierdził Państwowy Program Monitoringu Środowiska na lata 2024-2029, w ramach którego systematycznie gromadzone są informacje o stanie środowiska naturalnego kraju i zachodzących w nim zmianach, zarówno spontanicznych, jak i w wyniku wpływu antropogenicznego. Gintaras Kulbokas, szef Wydziału Inwentaryzacji Lasów Państwowych Państwowej Służby Leśnej, był aktywnie zaangażowany w przygotowanie programu.

Działania 2.1 i 3.1 Obszaru Dzikiej Przyrody Programu należą do obowiązków Państwowej Służby Leśnej. Prowadzi ona monitoring I rzędu oraz organizuje intensywny monitoring II rzędu stanu lasu. Monitoringi te są prowadzone w ramach międzynarodowego programu ICP Forests, a Służba Leśna jest krajowym centrum ogniskowym programu ICP Forests. Międzynarodowy Punkt Centralny ICP Forests regularnie publikuje coroczne publikacje, w których publikowane są również dane zebrane na Litwie.

Statystyki ICP-Forests pokazują, że na Litwie, podobnie jak w Europie, sosna zwyczajna (Pinus sylvestris) jest jednym z głównych i najbardziej rozpowszechnionych gatunków drzew. Wyniki krajowego i europejskiego monitoringu lasów ICP-Forest na poziomie I wskazują na podobne tendencje w zakresie stanu sosny. Statystyki pokazują, że stan drzew sosnowych w Europie i na Litwie stale się pogarsza, tj. średnia defoliacja koron wzrosła odpowiednio o 4,2 i 5,8% punktów w Europie i na Litwie w ciągu ostatnich 20 lat monitorowania.

Z kolei świerk pospolity (Picea abies) jest drugim najczęściej występującym gatunkiem iglastym. Jest to drugi najczęściej występujący gatunek w UE, o zasięgu od Skandynawii po północne Włochy i od północno-wschodniej Hiszpanii po Rumunię. Świerk pospolity występuje tylko w południowej Europie na większych wysokościach, w górach, ponieważ preferuje chłodniejszy i bardziej wilgotny klimat.

Lasy w najlepszym stanie, z najniższą średnią defoliacją, znajdują się w Skandynawii i na Bałkanach. Najgorszą kondycję świerków odnotowano w Europie Środkowej. Obserwacje w europejskich lasach w ciągu ostatnich 20 lat wskazują na wzrost średniej defoliacji świerka pospolitego o prawie 5% punktów procentowych. Tymczasem w lasach litewskich defoliacja korony świerka nie wykazuje trendu, choć waha się między 19,1 a 23,3%. Wskazuje to na dobrą regenerację i żywotność świerków, które pozostają zielone. Warto również zauważyć, że średni roczny przyrost miąższości lasów świerkowych na Litwie (9,73 m3/ha, NMI 2023) jest znacznie wyższy niż średni przyrost wszystkich drzewostanów (9,09 m3/ha) i pozostaje w tyle tylko za szybko rosnącymi lasami osikowymi w drzewostanach w stosunkowo średnim wieku (41-50 lat) (11,8 m3/ha w lasach świerkowych i 15,9 m3/ha w lasach osikowych).

Pamiętaj, że defoliacja jest jednym z najczęściej stosowanych wskaźników monitorowania lasów, charakteryzującym utratę ustalonego ulistnienia lub masy igieł z powodu niekorzystnych czynników środowiskowych.

Norėdami komentuoti prisijunkite prie facebook