Komisja Europejska publikuje komunikat w sprawie zarządzania ryzykiem związanym ze zmianą klimatu w Europie
Komisja Europejska (KE) opublikowała komunikat w sprawie zarządzania ryzykiem klimatycznym w Europie z konkretnymi propozycjami w odpowiedzi na ocenę ryzyka związanego ze zmianami klimatu przeprowadzoną przez Europejską Agencję Środowiska, aby pomóc UE i jej państwom członkowskim w zarządzaniu ryzykiem klimatycznym.
KE wskazała, że utrzymanie i przywrócenie odporności ekosystemów będzie wymagało przechowywania około 30-50% zasobów klimatycznych Ziemi. UE będzie musiała chronić ponad 30-30% ziemskich ekosystemów lądowych, słodkowodnych i oceanicznych. Wraz z państwami członkowskimi opracowane zostaną wytyczne dotyczące sposobu budowania krajobrazów odpornych na zmiany klimatu, w tym zapobiegania uszkodzeniom ekosystemów i ochrony ekosystemów morskich.
Zmiany klimatu i fale wojen zwiększają ryzyko zaostrzenia niektórych chorób, a Komisja wzmocni monitorowanie klimatu i zdrowia oraz oceni dalsze działania mające na celu ochronę osób dotkniętych wysokim poziomem wojny. Bezpieczeństwo żywnościowe jest również zagrożone przez zmieniający się klimat i konieczne będzie opracowanie odpowiednich środków wsparcia w celu wsparcia przejścia na odporne rolnictwo i rybołówstwo.
Infrastruktura miejska jest zagrożona powodziami, pożarami, niskimi temperaturami i innymi ekstremalnymi zdarzeniami, a Komisja będzie pracować nad lepszym dostosowaniem standardów projektowania budynków i infrastruktury do zagrożeń związanych ze zmianami klimatu oraz będzie zachęcać do większego uwzględnienia tych zagrożeń w planowaniu infrastruktury transportowej i energetycznej. W tym celu opracowane zostaną odpowiednie wytyczne.
KE ulepszy istniejące narzędzia zarządzania ryzykiem związanym ze zmianami klimatu i zapewni państwom członkowskim dostęp do kluczowych zagregowanych i lokalnych danych, aplikacji i usług.
W przypadku sytuacji kryzysowych, usługa satelitarna wczesnego ostrzegania „Galileo“ i&scaron będzie dostępna od 2025 r., umożliwiając przekazywanie informacji nawet wtedy, gdy naziemne systemy ostrzegania nie działają. Oczekuje się, że luki w danych zostaną złagodzone dzięki proponowanym przepisom dotyczącym monitorowania gleby i gleby, które poprawią narzędzia wczesnego ostrzegania przed pożarami i innymi katastrofami oraz pomogą dokładniej ocenić potencjalne ryzyko.
Mobilizacja wystarczających funduszy publicznych i prywatnych w celu budowania odporności na zmiany klimatu ma kluczowe znaczenie. KE planuje utworzenie tymczasowej grupy ekspertów ds. mobilizacji środków finansowych na rzecz odporności na zmiany klimatu.
Według KE rok 2023 był najgorętszym rokiem od początku pomiarów, a liczba katastrof klimatycznych gwałtownie wzrosła. Globalne ocieplenie w 2023 r. wzrosło o 1,48 ° C w porównaniu do poziomów sprzed epoki przemysłowej, podczas gdy temperatury oceanów i utrata lodu morskiego na Antarktydzie dramatycznie przekroczyły wszystkie rekordy.
.
Klimat w Europie zmienia się dwukrotnie szybciej niż w pozostałej części świata. Temperatura powietrza na starym kontynencie w ciągu ostatnich 5 lat była średnio o 2,2°C wyższa niż w czasach przedindustrialnych. W optymistycznym scenariuszu, jeśli globalne ocieplenie utrzyma się w granicach 1,5 °C określonych w porozumieniu paryskim, Europa może odnotować wzrost średnich temperatur o 3 °C.
Konserwatywne szacunki sugerują, że produkt krajowy brutto (PKB) UE może spaść o około 7% do 2100 r. w wyniku rosnącego wymuszenia klimatycznego.
Jeśli globalne ocieplenie przekroczy limit 1,5°C ustalony w porozumieniu paryskim, całkowity dodatkowy spadek PKB dla całej UE może osiągnąć 2,4 bln euro do lat 2031-2050. A w przyszłości roczne szkody spowodowane powodziami przybrzeżnymi w Europie mogą osiągnąć 1,6 biliona euro do 2100 r., dotykając 3,9 miliona osób.
W przypadku globalnego ocieplenia, limit 1°C ustalony w porozumieniu paryskim może wynieść 2,4 biliona euro.
Prognozy klimatyczne dla Litwy również nie są optymistyczne. Do końca roku średnia roczna temperatura powietrza na Litwie wzrośnie z 1,2 ℃ w bardziej optymistycznym scenariuszu do 2,8 ℃ w bardziej pesymistycznym. Najwyższe temperatury spodziewane są w grudniu/styczniu (3,9 i 4,4℃), a najniższe w maju/lipcu (1,9 i 2,1℃).
Przewidywany średni wzrost opadów waha się od 42 mm lub 6% w bardziej optymistycznym scenariuszu do 98 mm lub 14% w bardziej pesymistycznym scenariuszu. Wzrosną okresy intensywnych opadów deszczu, których miesięczna stopa będzie spadać w ciągu jednego dnia. Dni te będą częstsze: od 14–16 do 18–20. Istnieje zatem prawdopodobieństwo, że powodzie i gwałtowne powodzie staną się częstsze w przyszłości.
To nie pierwszy rok, w którym dyskutuje się o adaptacji do zmian klimatu w litewskich miastach, w tym o potrzebie przygotowania przez gminy planów obejmujących konkretne działania. Niestety, żadna gmina na Litwie nie zrobiła tego jeszcze z własnej inicjatywy, pomimo faktu, że wytyczne dotyczące łagodzenia skutków zmian klimatu i adaptacji do nich zostały opracowane już w 2017 r. Nasze gminy, choć małe, są bardzo różne, dlatego potrzebne są indywidualne plany.
Tylko gmina miejska Kłajpeda, która jest jedną z najbardziej narażonych na zmiany klimatu, posiada plan adaptacji do zmian klimatu. Kilka innych gmin przygotowuje obecnie takie plany.
Minister środowiska i skarbu. W marcu Minister Środowiska i Zmian Klimatu zatwierdził Instrument na rzecz Postępu w Adaptacji do Zmian Klimatu, który do 2029 r. otrzyma prawie 100 mln euro z funduszy UE. Planowane działania obejmują zmniejszenie ryzyka powodziowego i szkód, zwiększenie odporności wybrzeża Morza Bałtyckiego, rozwój sieci obserwacji hydrologicznych i meteorologicznych, podnoszenie świadomości społecznej i wzmacnianie umiejętności adaptacyjnych oraz zakup wielofunkcyjnego statku do zarządzania zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatu.